дар Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови АМИТ Конфренсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ бахшида ба «Рӯзи илм» дар мавзуи «Икромиддин Муҳиддинов - наврӯзшиноси тоҷик» баргузор гардид

Дар санаи 19.04.23 дар Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови АМИТ  Конфренсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ бахшида ба «Рӯзи илм» дар мавзуи «Икромиддин Муҳиддинов - наврӯзшиноси тоҷик» баргузор гардид. Дар кори конференсия намояндаи МИҲД-и ВМКБ – муовини раиси ВМКБ, доктори иомҳои филологӣ Абдулназарзода А.А. ва ректори Донишгоҳи давлатии Хоруѓ ба номи М.Назаршоев, доктори илмҳои сиёсӣ Комилбек А.Ё. ширкат намуда, ҳозиринро бо иди касбиашон табрик намуданд. Сипас рӯнамои китоби мудири шуъбаи таърих,  бостоншиносӣ  ва мардумшиносии ба номи академик Б. И. Искандарови АМИТ Шоинбеков А.А. «Маълумотҳои И. Муҳиддинов оид ба Ёгед дар солҳои 1958-1959 пешкаши ҳозир гардид ва аз ҷониби онҳо хеле хуш пазируфта шуд. Аз тарафи иштирокчиёни конференсия ба муаллифи китоб саволҳо ва як қатор таклифҳо ба миён гузошта шуданд. Ба саволҳо ҷавоби мушаххас дода шуда, кумитаи тадорукоти конференсия таклифҳоро барои амалисозӣ пазируфт.

Тамоми маърузаю баромадҳо ва гузоришҳои илмӣ-таҳлилии ба кумитаи тадорукоти конференсия пешниҳодшуда дар шумораи дуюми маҷаллаи илмии Институт «Масъалаҳои илмҳои Бадахшон» ба табъ мерасанд.

Пас аз ҷамъбасти кори конференсия бахшида ба таҷлили Рўзи илм аз ҷониби Раёсати Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарви АМИТ ва директори он д. и. филол. Қаландариён Ҳоким Сафар як қатор ходимони илмии Институт барои фаъолияти пурсамар ва саҳми назаррас гузоштан дар пешбурди корҳои илмии ИИГ бо ифтихорномаҳои ИИГ АМИТ мушарраф гардиданд.

Намоиш ва фурӯши китоб аз тарфи Институти илмҳои гуманитарӣ ба номи академик Б.Искандаров баргузор карда шуд.

Дар Иститути илмҳои гуманитарии ба номи академик Б.Искандарови АМИТ бахшида ба 80-солагии шоир Султон Шоҳзода ҳамоиш баргузор гардид

18.04. 2023 дар Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови АМИТ бо ибтикори директори ИИГ, доктори илмҳои филологӣ Қаландариён Ҳ.С. ҳамоиши илмӣ бахшида ба 80-солагии шоир Султон Шоҳзода баргузор гардид. Дар ҳамоиш маърузаҳои ҷолиб аз тарафи кормандони Институти илмҳои гуманитарӣ баррасӣ гардиданд. Ходими илмии шуъбаи фолклор ва адабиёт Ғаёсов А. бо маърузаи “Зиндагиномаи шоир Султон Шоҳзода”, номзади илмҳои таърих Аламшоев Қ. «Ёддоштҳо аз рўзгори Султон Шоҳзода», ходими илмии шуъбаи таърих Азорабекова Ш. бо маърузаи «Инъикоси масоили мардумнигорӣ ва таърихӣ дар шеъри Султон Шоҳзода” суханронӣ намуданд. Ҳамоиш бо баҳсу мунозираҳои илмӣ ва пешниҳодҳо ҷамъбаст гардид.

Дар ВМКБ фестивали «Сад ранги чакан» баргузор гардид

13-уми апрели соли 2023 дар шаҳри Хоруғ бо ибтикори шуъбаи кор бо занон ва оилаи ВМКБ фестивал таҳти унвони «Сад ранги чакан» баргузор гардид. Дар фестивал аз ноҳияҳои ВМКБ бонувону ҷавондухтарон бо дастовардҳои хеш дар соҳаи ҳунармандӣ ширкат намуданд.

Чакан як намуди ҳунари волои мардумӣ ба ҳисоб рафта, таърихи хеле қадима дорад, ки ба ҳаёт, урфу одат ва ҷаҳони маънавии миллати тоҷик, минҷумла тоҷикони Бадахшон алоқамандии зич дорад. Чакан дар матоъҳои пахтагӣ ва абрешимӣ гулдӯзӣ карда мешавад, ки дар байни тамоми занону духтарони тоҷик ривоҷ ёфтааст.

Агар ба таърихи ривоҷу равнақи ҳунари чакандӯзӣ дар Бадахшон назар андозем, тибқи маълумоти илмии мардумшиносон ва фолклоршиносон асосан миёни бонувони ноҳияи Дарвоз ҳанӯз аз замонҳои хеле қадим маъмул будааст. Дар ин бора муаррих А. А. Бобринской маълумоти пурарзиши илмӣ матраҳ намудааст (Нақшу нигори тоҷикони Дарвоз. 1900).

Дар чакандӯзӣ рангҳои гуногуни табиӣ истифода бурда мешуданд. Бояд тазаккур дод, ки ҳунари гулдӯзи дар тамоми Бадахшон низ ривоҷ ёфта буд, вале бо интихоби ранг, тарзи дӯхт, истифодабарӣ аз ҳамдигар фарқ мекарданд, ки баъзан ин тафовутҳо ҳатто дар байни деҳаҳои ҷудогона низ ба назар мерасанд. Нақшу нигори ҳунари гулдӯзӣ асосан табиатро инъикос мекард. Ин нақшу нигораҳо бо номҳои ислимӣ, зооморфӣ, кайҳонӣ, геометрӣ ё гиреҳ вуҷуд доранд. То кунун дар ҳунарҳои мухталиф аз қабила ҷӯроб, шерозаи тоқӣ, куртаҳои занона ва мардона, шерозаи поҷома, миёнбанд, намад, сӯзанидӯзӣ, курпаву болишт, рӯпӯши рахти хоб корбурд мегарданд. Нақшу нигорҳои мавҷудбуда ифодагари ин ё он унсурҳои табиат буда, баёнгари тасаввурот, эътиқод ва боварҳои мардумӣ ба ҳисоб мераванд. Масалан тасвири офтоб дар сӯзаниҳо, тасвири аловгул, партовус, мавҷи об, гардуна дар ҷӯробҳо рамзи рӯшноӣ ва гармӣ, гуногунрангӣ, гардиши солу моҳ ва ғайра дониста мешаванд. Ҳамин тавр ҳар як нақш вижагии хоси худро дошта, пайванди ногусастании инсон ва табиатро аз замони пеш то имрӯз ифода мекунанд.

         Дар замони ҷаҳонишавӣ баргузор намудани чунин фестивалҳо хеле ба маврид буда, аз як тараф агар ҳунари волои аҷдодӣ ҳифз шавад, аз тарафи дигар таваҷҷуҳи ҷавононро ба худ ҷалб менамояд. Инчунин бори дигар ҳунари мардумӣ муаррифӣ гардида, арзишҳои фарҳангӣ пос дошта мешаванд ва барои пойдории онҳо заминаи устувор хоҳад гузошт.

Н. Қурбонхонова номзади илмҳои филологӣ, мудири шуъбаи фолклор ва адабиёт, Азорабекова Ш. ходими калони илмии шуъбаи таърих ва мардумшиносии ИИГ ба номи академик Б. Искандарови АМИТ

акс аз: https://your.tj/chakan-kak-prizvanie-istorija-toj-kto-hranit-tradicii/