wrapper

Институт

Институт

Конфронси таърихӣ

Дар мусоҳиба бо хабарнигори телевизиони СММ Шакунтала Санзиран  Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ-Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар шаҳри Ню-Йорки Иёлоти Муттаҳидаи Амрико дар доираи Конфронси оби Созмони Милали Муттаҳид-2023  зикр кард, ки    Конфронси мазкур таърихӣ аст. Ҳақиқатан ҳам ин конфронс таърихӣ аст, зеро ки он дар таърихи Созмони милали Муттаҳид бори дувум - баъди 46 сол  ба вуқуъ пайваст.

Ин конфронс таърихи гузашта, имрӯза ва оянда дорад.

- Дар гузаштаи начандон дур, бо ибтикори Тоҷикистон  Маҷмаи умумии СММ тайи 20 соли охир 9 қатъномаи марбут ба масъалаҳои обро қабул кард, ки заминаи муносибро барои эълон кардани соли 2003 – Соли оби тоза, соли 2013 - соли байналмилалии ҳамкорӣ дар соҳаи об, ва солҳои 2005-2015 ва 2018-2028 мутаносибан эълон кардани ду даҳсолаи байналмилалии амал - “Об барои ҳаёт” ва “Об барои рушди устувор”-ро фароҳам оварданд.

         - Имрӯз, диққати тамоми давлатҳои дунёро мизбонони асосии конфронс Пешвои миллат, Ҷаноби олӣ, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомали Раҳмон ва Подшоҳи Нидерланд Виллем Александр ба масъалаи муҳимтарини дунё «об манбаи ҳаёт» ҷалб намуданд, ки ин ҳақиқатан ҳам як воқеаи муҳими таърихӣ аст. Чуноне ки Пешвои миллат дар суханронии худ иброз намудааст: «Ин се рӯз дар ҳақиқат моро нерӯи наве бахшид: мо аҳли ҷаҳонро ба шаҳри Ню-Йорк овардем, акнун мо метавонем амалҳои таҳиягардидаи муштаракро дар соҳаи об ба ҷаҳон расонем».  Конфронси мазкур  қадами аввал дар роҳи татбиқи қатъномаи нави Созмони Милал оид ба эълон намудани соли 2025 ҳамчун Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо ба шумор меравад.

- Дар оянда,  ҳар сол  21 март ҳамчун “Рӯзи ҷаҳонии пиряхҳо” муайян  шудааст ва шурӯъ аз соли 2025 ҷаҳон се рӯз пайи ҳам аз 21 то 23 март ҷашнҳои марбут ба об, яъне Рӯзи пиряхҳо, Рӯзи захираҳои об ва Рӯзи обуҳавошиносиро таҷлил хоҳад кард.

 - Соли 2024 Конференсияи навбатӣ оид ба татбиқи Даҳсолаи байналмилалии об дар шаҳри Душанбе баргузор  хоҳад гашт.

- Соли 2025  аз тарафи Созмони Милали Муттаҳид «Соли байналмилалии ҳифзи пиряхҳо» эълон гардид ва тибқи қатъномаи Созмони Милали Муттаҳид, Ҷумҳурии Тоҷикистон соли 2025 мизбони  Конфронси байналмилалӣ дар мавзуи ҳифзи пиряхҳо хоҳад гашт. Ва мо ҳамагон умеди калон дорем, ки Тоҷикистон дар ин самт дар оянда ҳамеша пешсаф хоҳад буд ва бо ин васила боз ҳам обод хоҳад гашт.

- Саммити Оянда-2024 ва Саммити ҷаҳонӣ оид ба масоили иҷтимоӣ-2025 ва  ҳадафҳои рушди устувор тавассути Форумҳо амалӣ хоҳанд гашт.

      - Дар оянда Бунёди махсус ҷиҳати дастгирии амалҳои вобаста ба ҳифзи пиряхҳо таъсис дода мешавад, ки метавонад барои пиёда намудани иқдомоти зарурӣ ва татбиқи ҳадафҳо дар ин ҷода захираҳои молиявиро аз сарчашмаҳои гуногун сафарбар намояд.

- Бонки ҷаҳонӣ, Агентии байналмилалӣ оид ба энергияи атомӣ (МАГАТЭ), Иттиҳоди байналмилалӣ оид ба ҳифзи табиат, Эътилофи обу иқлим ва дигар шарикон дар муваффақ гаштани ин ташаббус саҳмгузорӣ хоҳанд намуд.

 - Минбаъд зарурати ба кулли тағйир додани тарзи фаҳмиш, арзиш ва идоракунии об ба миён меояд, ки дурнамои рушди захираҳои онро инъикос мекунад.

- Дар якҷоягӣ бо кишварҳо ва ҷонибҳои манфиатдор Харитаи роҳ барои соли 2025 таҳия  карда мешавад.

- Ҳамкорӣ дар  самти ҳифзи пиряхҳо ва об байни тамоми кишварҳо оғоз меёбад. Хулоса, қудрати бузурги об, дар оянда дар он дида мешавад, ки қитъаҳо, кишварҳо ва фарҳангҳои гуногуни ҷаҳонро муттаҳид месозад.

Ҳақиқатан ҳам тамоми кишварҳою халқҳо барои ҳал кардани масъалаҳои глобалии ҷаҳон бояд гирди ҳам оянду  муттаҳид шаванд, на ин ки баръакс, кишварҳои абарқудрат ба манфиати геополитикии худ шуда ҷаҳонро ноором созанд.

Муфассал ...

Дежавю

Ризвоншоева Н. – научный сотрудник

Института гуманитарных наук имени

академика Б.Искандарова АМИТ

 

 

Всегда была уверена, что чем дольше живёт человек, тем меньше будет удивляться поступкам и действиям людей, так как уже многое повидал, приобрёл жизненный опыт и постепенно приобретал своего рода дара предвидения. С годами каждый человек больше начинает интересоваться историей, так как по личному опыту во многих жизненных перипетиях у него нередко случаются дежавю – ощущение, что переживаемое в настоящее время состояние уже имело место в прошлом и не является новым и неизвестным. Однако, к огромному сожалению, глядя на многие нынешние ситуации приходится сомневаться в своих постулатах. Ведь маломальский грамотный человек знает, что история движется не по кругу, а по спирали и вступает в каждую новую фазу в иной форме, которую определяет предшествующее развитие.

Сегодня слушая людей грамотных, опытных, закалённых жизнью удивляешься как они не поняли, пропустили или что самое ужасное, не знают, что всё возвращается на круги своя. Или же наоборот, хорошо зная, опять хотят сыграть в игру 33 летней давности. Они вновь хотят творить свою историю, не понимая историю, которую творят, несмотря на то, что из неё, казалось бы, за столько лет черпали всё: опыт, крах, победы, поражения, славу и бесславие. Так что же вновь собрав всего 20-25 человек вокруг себя заговорили о своей миссии и вновь во главу поставили вопрос бадахшанцев и Горного Бадахшана?! Теперь нас вновь называют «Бадахшони азиз», нам «сочувствуют», нас «жалеют» и несомненно хотят всеми силами акцентировать внимание именно на нас. Почему-то «Радиои озодї», говорить об участии 30-и жителей Горного Бадахшана в протестной акции, когда выступавшие говорят, что участники – это представители всех регионов Таджикистана, то есть из 25 собравшихся человек - 30 выходцев из Бадахшана?! Или вы не только забыли историю, но и элементарный счёт? Наверно это не позволительно тем, кто проецирует себя как журналист международного уровня. Если же ваша задача была предъявить своему зрителю статистические данные, то почему не была предъявлена статистика, сколько жителей Согда, Бохтара, Куляба, Гарма и т.д. были участниками данной акции? Почему ваша статистика определяет только количество жителей Бадахшана? Разве это профессиональный подход к освещению вашей темы?

Несомненно, сегодня история повторяется вновь, и главный акцент делается на бадахшанцев и все вопросы, связанные с ними. Хотелось бы напомнить вам - учредителям и вдохновителям, слова великого философа К. Маркса: «История повторяется дважды – сначала в виде трагедии, потом в виде фарса». Хотелось бы обратиться к господину М.Кабири, не пытайтесь вновь вступить в ту же воду, там уже лежат сотни наших погибших, не превращайте нашу историю в фарс, мы уже из неё почерпнули опыт и на основе этого опыта уже образовалась самая живая часть нашего практического ума. Обычно люди пытаясь творить свою историю, и вы, в том числе, как показывает время, часто заодно и фальсифицируете её. Мы, помним и хорошо знаем ваше отношение к бадахшанцам и некогда не забудем ее последствия. Говорят, что «уроки истории заключаются в том, что люди ничего не извлекают из её уроков» - очень надеюсь, что это не будет относиться больше к жителям Бадахшана. Каждый из нас должен помнить, что история – это всемирный суд, так как именно она свидетель прошлого, свет истины, живая, неуничтожаемая память и учитель жизни!!!

Муфассал ...

ТАҚВИЯТИ НУФУЗИ БАЙНАЛМИЛАЛИИ ТОҶИКИСТОН БАРОИ ҲАР ЯК СОКИНИ МАМЛАКАТ МУҶИБИ ИФТИХОРУ САРБАЛАНДИСТ

Созмони Милали Муттаҳид бузургтарин ва бонуфузтарин ниҳоди  ҷаҳонӣ   муддати як  ҳафта шоҳиди  рӯйдоди муҳимми сатҳи ҷаҳонӣ буд, ки дар маркази он саҳми Ҷумҳурии Тоҷикистон ба сифати як субъекти байналмилалӣ  меистод.  Конфронси  байналилалии вобаста ба масоили об, ки таҳти раёсати Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Љумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва шоҳи Нидерландия Вилям Александр доир гардид, аз ҷумлаи бузургтарин  чорабинии сатҳи ҷаҳонӣ дар СММ ба шумор меравад.  Басо рамзист, ки ин тантанаҳо дар давраи таҷлили ҷашни бошукӯҳи Наврӯзи оламафрӯз  баргузор гардиданд. Дар доираи конференсия ва ҳамоишҳои дигар Пешвои миллат суханронӣ намуда, оид ба масъалаҳои глобалии об, беҳдошт ва ҳифзи пиряхҳо суханронӣ намуданд. Масъалаи таъмини оби тоза ва ҳифзи пиряхҳо машкилоти сатҳи ҷаҳонӣ буда, дархури манфиатҳои тамоми башарият мебошад. Дар баробари ин Президенти мамлакат таваҷҷуҳи ҷомеаи байналмилалиро ба захоири об ва пиряхҳои Тоҷикистон ҷалб намуда,  баргузор намудани конференсияи сатҳи ҷаҳониро оид ба об ва ҳифзи пиряхҳо  пешниҳод намуд. Лозим ба ёдоварист, ки масоили  вобаста ба ҳифзи пиряхҳо, эълон намудани рӯзи ҷаҳонии ҳифзи пиряхҳо ва  соли 2025- ро эълон намудани соли ҳифзи пиряхҳо аз ҷониби  Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Чумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ  Раҳмон дар конференсияи байналмилалӣ оид ба иқлим  дар Қоҳира пешниҳод шуда, СММ онро тасдиқ кард. Пазируфта шудани пешниҳоду ташаббуси Ҷумҳурии Тоҷикистон аз ҷониби СММ аз обруй ва нуфузи байналмилалии  Сарвари давлатамон  гувоҳӣ  медиҳад.

      Дар сатҳи баланд гузаронида шудани чунин ҳамоиши сатҳи ҷаҳонӣ бо ибтикори Ҷумҳурии Тоҷикистон  шоҳиди боз ҳам баланд гардидани  обрӯи  байналмилалии давлати мо мебошад. Бо ин роҳ дар муаррифӣ намудани фарҳангу таҳрихи халқи тоҷик қадамҳои устувор гузошта шуд. Дар ҳошияи конфиронси  об инчунин намоишгоҳи ҳунару фарҳанг ва таърихи тамаддуни халқи тоҷик ташкил карда шуд. Инчунин Пешвои миллат бо хабарнигори телевизиони СММ мусоҳибаи пурмуҳтаво анҷом дода, саҳми Тоҷикистонро дар амалӣ намудани тадбирҳои СММ ва густариши ҳамкориҳои судмандро бо ин муҳимтарин ниҳоди байналмилалӣ шарҳ дод.

      Сафари Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба мақари СММ ба шаҳри Ню-Йорки ИМА аз тақвияти обрӯи байналмилалии давлату  мамлакати мо дар арсаи ҷаҳонӣ гувоҳӣ медиҳад ва муҷиби ифтихору  сарбаланди ҳар як сокини  Тоҷикистони соҳибистиқлол мебошад.

          Бо таассуф бояд ёдоварӣ намоем, ки  ин рӯйдоди фараҳбахш барои иддае аз ватанбезорон, ки дар кишварҳои хориҷӣ  рӯзгузаронӣ мекунанд,  хуш наомад. Бо роҳбарии сарвари ташкилоти экстримистии “Паймони миллии Тоҷикистон” Муҳиддин Кабирӣ тазоҳуроти муҳоҷирони тоҷикистонии муқими Аврупо дар назди иморати Бундестаги (парламенти) Ҷумҳурии Федративии Олмон, дар шаҳри Берлин тазоҳуроти ба истилоҳ мухолифини давлати Тоҷикистон  доир гардид. Тибқи иттилои расонаҳои ахбор дар ин тазоҳурот 30 нафар зодагони Бадахшон низ иштирок карда, суханронӣ  намуданд.  Ин “мухолифин” шояд ба хотири дарёфти мақоми шаҳрвандӣ ҷиҳати манофеи шахсии худ ба Ватани хеш, ки даҳҳо ва садҳо ҳазор хешу табори онҳо дар инҷо зиндагонӣ мекунанд,  хуни нофи онҳо низ дар ин хок  рехтааст, дар ин сарзамин калон шудаанд, сангандозӣ мекунанд. Дар пайи дарёфти кадом як демократияи “хаёлӣ” мебошанд. Баъзе гапҳои калонро аз шабакаҳои иҷтимоӣ пайдо карда, худ ба маънои онҳо сарфаҳм нарафта лофу газоф мезананд.  Дар кӯчаҳои Аврупо ба худнамоӣ  машғуланд. Боре андеша  намекунанд, ки худ барои ин ватан чӣ кори хайре кардаанд? Аз кишварҳои дур гӯё  роҳи тараққиёти Тоҷикистонро тарҳрезӣ мекунанд. Оё онҳо фикре дар сар доранд, ки дар дохили мамлакат пойгоҳи сиёсӣ надоранд. Ба кӣ онҳо хитоб мекунанд? Ба мардуми Тоҷикистон? Чӣ кори хайре барои ин мардум анҷом додаанд? Ҳеҷ чиз. Ба кӣ онҳо хитоб мекунанд? Ба сардори давлатҳо ва роҳбарони кишарҳои Аврупо? Кишварҳои Аврупо сиёсати хориҷии Тоҷикистонро ҷонибдорӣ намуда, бо чашми сар таҳаввулотҳои мусбати иқтисодию иҷтимоии Точикистонро мебинанд. Саъю талоши Раҳбарияти Олии мамлакатро дар рушди мамлакат баҳогузорӣ  намудаанд. Ҳамкориҳоро бо Ҷумҳурии Тоҷикистон вусъат медиҳанд. Давлати Тоҷикистон тибқи қонунгузорӣ ҳуқуқу озодиҳои шаҳрвандони Тоҷикистонро риоя ва ҳифз менамояд. Тибқи Қонун барои пайравони тамоми дину мазоҳиб дар Тоҷикистон шароити мусоид фароҳам оварда шудааст. Ҳамаи пайравони дину мазоҳиб маносики динию мазҳабии худро озодона  иҷро менамоянд. Аз ҷумла, барои пайравони мазҳаби исмоилия дар маркази кишвар шаҳри Душанбе ва шаҳру навоҳие, ки пайравони ин равия зиндагӣ мекунанд, марказҳо ва ҷамоатхонаҳо фаъоланд. Сохторҳои Бунёди Оқохон дар мамлакат фаъолият намуда, дар рушди иқтисодӣ ва иҷтимоии Тоҷикистон саҳм мегузоранд, ки ҳазорҳо шаҳрванди Тоҷикистон дар ин сохторҳо машғули коранд. Солҳои охир дар навоҳии ВМБК даҳҳо иншооти  иҷтимоию иқтисодӣ бунёд гардиданд. Сатҳи зиндагии мардум бо тадриҷ беҳтар мегардад. Давлат, Ҳукумати  Ҷумҳурии Тоҷикистон ба тараққиёти минтақаи мазкур таваҷҷуҳи хоса мабзул медорад.

      Пас чӣ зарурате ба гирдиҳамоию тазоҳурот ва соддатар гуем, худнамоӣ дар кӯчаҳои шаҳрҳои  мамлакатҳои хориҷӣ?

         Аз тарафи дигар, давлати Тоҷикистон уҳдадор аст, ки субот, оромӣ ва ҳифзи тартиботи қонуниро дар  қаламрави мамлакат таъмин намояд. Дар ин самт дар асоси қонунҳо амал мекунад, ки дар тамоми кишварҳои дунё ин амал вуҷуд дорад.

       Онҳое, ки дар назди сафоратҳо, биноҳои созмонҳои байналмилалӣ, дар назди биноҳои давлатҳои хориҷа тазоҳурот (аксия) ё гирдиҳамоӣ созмон медиҳанд,  дониста монанд, ки тирашон кайҳо хок хӯрдааст!! Аз пайи кору зиндагии худ шавед!  Мардуми Тоҷикистон, аз ҷумла Кӯҳистони Бадахшон муҳтоҷи кӯмаку шиорпартоии шумо нестанд! Мардум роҳи тараққиёти мамлакати худро интихоб кардааст ва медонад аз қафои кӣ равад!!! Халқ медонад: КӢ  КӢ ҳаст!

                   Назрӣ Офаридаев – сарходими шуъбаи забонҳои помирИИГ

                    Чилла  Назаршоева – мудири шуъбаи забонҳои помирии ИИГ

Муфассал ...