
Институт

- Душанбе, 28 Апрел 2025
МАЪРАКАИ НИҲОЛШИНОНӢ ДАР НОҲИЯИ ШУҒНОН
Дар доираи иқдоми ҳифзи муҳити зист ва ободкорию созандагӣ, ҳайати Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Баҳодур Искандаров дар ҳамкорӣ бо дигар муассисаҳо ва ташкилотҳо дар маъракаи ниҳолшинонӣ дар ноҳияи Шуғнон, деҳаи Шитами Ҷамоати деҳоти Вер фаъолона ширкат варзид. Ин иқдом дар партави сиёсати созанда ва табиатпарваронаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон роҳандозӣ гардид, ки ҳадафи асосии он сарсабзгардонии минтақа ва таҳкими омили экологӣ мебошад.
Дар ҷараёни чорабинӣ, дар масоҳати васеи 12 гектар, зиёда аз 15 ҳазор дарахтони мевадиҳанда шинонда шуд. Ин кор бо иштироки фаъолонаи сокинон, омӯзгорон, кормандони муассисаҳои илмӣ ва роҳбарияти вилоят, аз ҷумла Раиси Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон муҳтарам Мирзонабот Алишер Худобердӣ, баргузор гардид. Ҳамаи иштирокчиён бо ҳисси баланди масъулият ва садоқат ба табиат саҳми арзандаи худро гузоштанд.
Шинондани дарахтон на танҳо як амали рамзӣ, балки як иқдоми стратегӣ дар самти беҳбуди муҳити зист ва таъмини рушди устувори деҳот арзёбӣ мегардад. Бо шинондани дарахтони мевадиҳанда заминаи муҳими иқтисодӣ ва иҷтимоӣ барои ояндагони ноҳия гузошта шуд, ки дар баробари ободонии муҳит, боз дастгирии фаъолияти хоҷагидорӣ ва рушди бахши аграрӣ хоҳад буд.
Иштироки муассисаҳои илмӣ дар чунин чорабиниҳо далели возеҳи ҳамбастагии илм ва амал дар таҳкими фарҳанги табиатпарварӣ ва масъулияти иҷтимоӣ мебошад. Ин ташаббус на танҳо ба сабзгардонии муҳити атроф, балки ба баланд бардоштани маърифати экологии аҳолӣ, бахусус ҷавонон, мусоидат хоҳад кард.
Интизор меравад, ки ниҳолҳои шинондашуда дар ояндаи наздик самари худро диҳанд ва симои деҳаи Шитамро боз ҳам зеботару ободтар гардонанд. Бо ташаббуси роҳбарияти вилоят ва дастгирии аҳолӣ чунин маъракаҳо минбаъд низ идома хоҳанд ёфт ва теъдоди боғҳои мевадиҳанда дар Шуғнон ва дигар минтақаҳои Бадахшон афзоиш хоҳад ёфт.
Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Баҳодур Искандаров и АМИТ, ҳамчун як муассисаи илмӣ ва иҷтимоӣ, минбаъд низ омода аст дар татбиқи ташаббусҳои сабзу созанда, ки ба ободонии Ватани маҳбубамон равона шудаанд, саҳми фаъол гузорад. Бовар дорем, ки бо талошҳои муштарак мо метавонем муҳити зисти худро муҳофизат ва барои наслҳои оянда фазои сабзтар ва зеботар ба мерос гузорем.

- Душанбе, 21 Апрел 2025
ОСМОНИ СОФ - ҚОСИДИ СУЛҲ
МИРЗОЕВ Шоҳназар - номзади илмҳои
филологӣ, ходими пешбари илмии шуъбаи
забонҳои помирии Институти илмҳои
гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови АМИТ
ОСМОНИ СОФ - ҚОСИДИ СУЛҲ
Имрӯз вазъи ҷаҳон ноором аст. Солиёни пеш мамлакатҳои Европаи Ғарбӣ таҳти роҳбарии ИМА ҷаҳонро бо коммунизм метарсонданд. Ҳозир коммунизм қариб, ки аз байн рафтааст ва дар ҷаҳон бояд оромӣ, ҳамдигарфаҳмӣ ва баробарҳуқуқӣ пойдор мешуд. Аммо ин тавр нашуд, ҷаҳон дар остонаи ҷанги сеюми ҷаҳонӣ қарор дорад. Пойгоҳи ин ҷанг ба монанди Ҷанги якуми ҷаҳонӣ ва Ҷанги дуюми ҷаҳонӣ дар Европаи Ғарбӣ қарор дорад. Маҳз бо кӯшиши ҳамин давлатҳо як давлати абарқудрат ба монанди шӯравӣ аз байн рафт. Муносибати ҷумҳурияҳо, ки Иттиҳоди Шӯравиро ташкил медоданд, тезу тунд гардид. Муносибати халқҳои ба ҳам бародар, ки дар солҳои Чанги Бузурги Ватанӣ ҷаҳонро аз фашизми Германия наҷот доданд, канда шуд.
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки 9 сентябри соли 1991 истиқлолияти худро эълон карда буд, ҷанги шаҳрвандӣ оғоз гардид. Дар натиҷаи ин ҷанг, бисёр одамон дучори марг гардиданд, кӯдакон ятим шуданд, қисми мардум аз Ватанашон фирор намуданд. Саркунандагони ин ҷанг мақсад доштанд, ки ба ҳар роҳу воситае, ки набошад, ба сари қудрат оянд. Барои ба ин мақсад расидан онҳо аз хориҷи кишвар маблағ мегирифтанд. Халқи тоҷик ин бадбахтии ба сараш омадаро ҳеҷ фаромуш намекунанд, ки ин бадбахтӣ аз нав боз такрор гардад.
Сардорони гуруҳое, ки ба сари халқи тоҷик бадбахтӣ оварданд, аз марзи мамлакат берун рафтанд, ва имрӯзҳо кӯшиш ба харҷ дода истодаанд, ки вазъи мамлакатро аз нав ноором созанд.
Чи хеле ки маълум аст, имрӯз ҷангҳои иттилоотӣ ба авҷи баланди худ расидааст ва ғосибон аз он хуб истифода мебаранд, то авзои ҷаҳонро ноором созанд. Ин ашхос ягона мақсад доранд, ки ҷаҳони тақсимшударо аз нав ба фоидаашон тақсим намоянд.
Мардуми тоҷик асари безаволи А. Фирдавсӣ “Шоҳнома”-ро доранд. Ин халқ достони “Гуруғли”-ро доранд, ки дар онҳо маҳз сулҳ, бародарӣ, ва ҳамдигарфаҳмӣ тараннум гардидааст. Боварии комил дорам, ки агар ҳамаи мардум ин асарҳоро мутоила менамуданд, дар Тоҷикистон ҳеҷ гоҳ ҷанги шаҳрвандӣ сар намезад.
Бинед, чи хел ҳасудони дар хориҷа қароргирифта мехоҳанд бо ҳар роҳу восита аз воситаҳои иттилоотӣ истифода карда, мехоҳанд вазъи ҷомеаро ноором созанд. Онҳо инро намефаҳманд ва фаҳмидан ҳам намемонанд, ки халқи тоҷик намемонад, ки ҳодисаҳои солҳои 90-уми асри гузашта аз нав такрор шаванд.
Соли 2026 расо 35 сол аз соҳибистиқлолии Ҷумҳурии Тоҷикистон сипарӣ мешавад. Дар ин муддат халқи тоҷик маҳз таҳти роҳбарии бевоситаи Пешвои миллат, Асосгузори сулҳу ваҳдат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон мӯҳтарам Эмомали Раҳмон ба ба бисёр комёбиҳо ноил гардид. Сатҳи зиндагии мардум дучанд баланд гардид. Албатта пешрафти ҷомеа бе камбудӣ намешавад ва ин камбудиҳо бояд бо роҳи осоишта ҳалли худро ёбанд.
Дуруст гуфтаанд:
Ҷанг миёни ду кас оташ аст,
Суханчини бадбахт ҳезумкаш аст.
Маҳз ба ҳамин ҷомеа, ки машғули суханчинӣ аст, бояд мубориза бурд.

- Душанбе, 21 Апрел 2025
СПРОСИ МЕНЯ ПРО ДУШАНБЕ….
Зоолишоева Ш. Ф. – к.ф.н., старший научный
сотрудник отдела памирских языков Института
гуманитарных наук им. Б. Искандарова НАНТ
СПРОСИ МЕНЯ ПРО ДУШАНБЕ….
Душанбе — столица нашего независимого и суверенного государства-Таджикистана, который развивается с каждым днем. Он является не только политическим, научным и культурным центром страны, но и городом, где природа и архитектура гармонично сочетаются. Сочетание современных и исторических зданий очень впечатляет. Особенно выделяются Национальная библиотека и памятник Исмаилу Сомони символизирующие культурное наследие Таджикистана. Эти сооружения не только красивы, но и наполнены глубоким смыслом, отражая историю и традиции народа.
За последние несколько лет облик столицы Таджикистана – города Душанбе изменился до неузнаваемости.
Современные высокие здания, оформленные в национальном архитектурном стиле, многоуровневые дороги, новые парки и красивые аллеи сделали облик этого вечно молодого города ещё более привликательным. Если в дневное время цветы и парки очаровывают жителей и гостей, то в ночной период яркие огни освещают статуи и здания, создавая особое зрелище в столице
Дальнейшее развитие города Душанбе находится в центре постоянного внимания и заботы Президента Таджикистана, Основателя мира и национального единства, уважаемого Эмомали Рахмона. В частности была разработана Программа дальнейшего социально-экономического развития города Душанбе. Исполнительным органом государственной власти города Душанбе осуществляется ряд конструктивных шагов для реализации стратегических целей страны для вывода города Душанбе на еще более высокого уровня развития и на этой основе повышения благосостояния жителей столицы.
Город Душанбе является предметом гордости для каждого из нас. Как отметил Лидер нации: «Если человек гордится своими родителями, великими людьми прошлого, то каждый житель Таджикистана имеет полное моральное право гордиться именем Родины и её столицей – городом Душанбе. Потому что Душанбе – это колыбель возрождения таджикской нации, единения мечты таджиков и всех таджикистанцев».
На международной и мировой арене сегодня Душанбе – место заседаний Шанхайской организации сотрудничества, Содружества Независимых Государств, Союза экономических сотрудничества, Союза Центрально-Азиатского сотрудничества, сипозиума «Исторический опыт установления мира в Таждикистане».
Душанбе – место осуществления на практике ряда важнейших инициатив Таджикистана в решении водных проблем международного уровня под названием «Душанбинский водный процесс», а также первой международной конференции, посвящённой Международному году защиты ледников в 2025 году, решение о проведении которой было принято Резолюцией ООН по инициативе Лидера нации Эмомали Рахмона.
На сегодняшний день Душанбе славится обилием цветов, ухоженными садами и аллеями, которые радуют глаз жителей и гостей. Этот город вдохновляет на творчество и дарит радость каждому, кто здесь побывает.
Поэты и писатели описывают свои впечатления о столице нашей родине с точки зрения её уникальности и красоты, подчеркивая, что именно это черта оставляет свой след в душе каждого человека. Примером этому может послужить стихотворение российского поэта «Спроси меня про Душанбе» И. Станюковича, которое посвящено красоте и уникальности города Душанбе.
Станюкович И. российский поэт и писатель известен среди литературоведов своими произведениями в жанре прозы и поэзии, где затрагивает различные темы, включая путешествия и культурные особенности разных стран.
В своем стихотворение «Спроси меня про Душанбе» автор выражает свою любовь и привязанность к городу Душанбе. Он с любовью описывает красоту нашей столицы, использует яркие образы природы, описывает горы, реки, цветущие сады и величественные пейзажи, которые наполняют сердца добротой и гордостью.
Спроси меня про Душанбе
Я расскажу как он красив,
Как этот город дорог мне.
И места нет прекрасней на земле,
Спроси меня про Душанбе
Я расскажу тебе про все!
Про то как реки между гор
Несут холодный свой напор.
А горы снежные вдали
Видны куда не посмотри
Весной везде цвели сады
На клумбах были там цветы
Спроси меня про Душанбе…
Поздравляя всех жителей нашей Родины с днём столицы Таджикистана, который отмечается ежегодно в третью субботу апреля, желаем нашему любимому городу дальнейшего развития и процветания!