wrapper

Навидҳои рӯз

21-уми феврал - Рӯзи байналмилалии забони модарӣ муборак бод!

21-уми феврал - Рӯзи байналмилалии забони модарӣ муборак бод!

     Имрӯз дар тамоми дунё мардум як рӯйдоди муҳимеро ҷашн мегиранд, ки он Рӯзи байналмилалии забони модарӣ ҳаст. Забоне, ки танҳо воситаи иртибот набуда, балки бахши ҷудоинопазир аз фарҳанг, таърих ва ҳувияти мо мебошад. Ин рӯз фурсати олӣ барои ба ёд овардану таъкид аз боигарӣ ва гуногунии забонҳои ҷаҳон, аҳаммияти ҳифзу ташаккули онҳо аст. Ҳар як забон ин таърих, қабати фарҳангӣ ва инъикоскунандаи эҷодиёти шифоҳии халқиятҳои гуногун ба ҳисоб меравад.

     Забони модарӣ... Чӣ қадар калимаи ширин ва азиз аст ин! Ин нахустин суханон, нахустин ҳарфҳоест, ки мо дар кӯдакӣ аз модар мешунавем. Ин забонест, ки бо он мо фикр мекунем, эҳсос мекунем ва бо дигарон муошират мекунем. Забони модарӣ - ин ганҷи бебаҳост, ки аз насл ба насл мегузарад ва моро бо таърих, фарҳанг ва анъанаҳои миллатамон пайванд медиҳад.

     Дар ҷаҳони имрӯза, ки пур аз гуногунии забонҳост, ҳар як забон дорои арзиши беназир аст. Ҳар як забон - ин як олами бузург аст, ки дар он фарҳанг, таърих ва таҷрибаи халқ таҷассум ёфтааст. Гуногунии забонҳо - ин сарвати умумибашарист, ки бояд ҳифз ва қадр карда шавад. Дарку эҳтиром ба гуногунзабонӣ – ин роҳ ба тақвияту ҳамдигарфаҳмии байни милатҳову нажодҳои мухталиф мебошад.

     Бигзор ин рӯз моро ба омӯзиши минбаъда ва нигоҳ доштани тозагӣ ва зебоии он илҳом бахшад. Бигзор он як такони қавӣ барои рушд ва шукуфоии забонҳо ва фарҳангҳои мо, таҳкими минбаъдаи ҳамкориҳои байналмилалӣ дар асоси эҳтиром ва фаҳмиши мутақобила бошад.

Муборак бошад!!!

Муфассал ...

НАШРИ КИТОБИ НАВ – «ГӮЙИШИ ҒОРОН (ЛЕКСИКА ВА МОРФОЛОГИЯ)»

НАШРИ КИТОБИ НАВ – «ГӮЙИШИ ҒОРОН (ЛЕКСИКА ВА МОРФОЛОГИЯ)»
      Бо хушнудӣ ва ифтихор Шумоёнро аз нашри китоби муҳими илмӣ – «Гӯйиши Ғорон (Лексика ва морфология)» огоҳ месозем! Ин китоб таҳқиқоти ҳамаҷонибаи забоншиносӣ буда, ба омӯзиши гӯйиши Ғорон – яке аз гӯйишҳои қадимаи тоҷикии Бадахшони кӯҳӣ бахшида шудааст. Дар ин таҳқиқот хусусиятҳои луғавӣ, фразеологӣ ва морфологии ин гӯйиш баррасӣ гардида, робитаи он бо дигар гӯйишҳо ва забони адабии тоҷикӣ мавриди таҳлил қарор гирифтааст.
Маълумоти умумӣ дар бораи китоб
     Муаллиф: Фозилов Дорғабек Фарозович
     Муассисаи нашр: «Сифат-Офсет», Душанбе, 2024
     Ҳаҷми саҳифаҳо: 180 саҳифа
     ISBN: 978-99985-77-36-7
     Қарори нашр: Бо қарори Шӯрои олимони Институти илмҳои гуманитарӣ ба номи академик Б. Искандаров АМИТ (протоколи № 2 аз 20.02.2024) тавсия гардидааст.
     ТДҲ: 001: 807.158.0 (092)
     ТКБ: 71: 81.3 (2 тоҷик)
     Муҳаррирон ва таҳрири илмӣ
    Зери таҳрири илмӣ:
    Қаландариён Ҳоким Сафар - доктори илмҳои филология
    Муҳаррири масъул: доктори илмҳои филология, профессор Офаридаев Н.
    Муҳаррирон:
    Доктори илмҳои филология, профессор Алимамадов М.М.
    Ҳамоҳангсози илмӣ, номзади илмҳои филология Мирзоев Ш.
Мазмуни китоб ва муҳтавои илмӣ
    Китоби мазкур яке аз таҳқиқоти муҳимтарин дар соҳаи забоншиносии тоҷик маҳсуб мешавад ва бахшида ба омӯзиши лексика ва морфологияи гӯйиши Ғорон, ки дар қаламрави вилояти Бадахшони Тоҷикистон, махсусан ноҳияи Ишкошим, маъмул аст, равона шудааст.
Дар китоб таҳлил ва баррасӣ шудаанд:
     Лексикаи гӯйиши Ғорон – вожаву истилоҳҳои хоси ин гӯйиш ва муносибати онҳо бо забони адабии тоҷикӣ ва дигар гӯйишҳои помирӣ;
     Фразеология – ибораҳои рехта, вожабандӣ ва таркибҳои луғавӣ, ки танҳо дар ин гӯйиш мавҷуданд;
     Морфологияи гӯйиши Ғорон – сохтор ва қоидаҳои грамматикӣ, истифодаи бандакҳо, тағйирёбии шаклҳои калима ва таъсири забонҳои дигар ба ин гӯйиш.
     Китоб дар асоси таҳқиқоти иҷтимоӣӣва муқоисавии забоншиносӣ таълиф гардида, бо мисолҳои воқеӣ аз гуфтугӯҳои мардум ва маводи таърихӣ бой гардонида шудааст.
Чӣ гуна таҳқиқот анҷом ёфтааст?
    Муаллифи китоб солҳои зиёд дар минтақаи Бадахшон, махсусан дар ноҳияи Ишкошим, таҳқиқоти забоншиносӣ анҷом дода, бо сокинони маҳаллӣ мусоҳибаҳо гузаронидааст. Дар китоб садҳо мисоли лексикӣ ва морфологӣ, инчунин ибораҳои рехтаи нодир, ки танҳо дар ин гӯйиш истифода мешаванд, оварда шудаанд.
    Дар раванди таҳқиқот муаллиф ба ҳуҷҷатҳои таърихӣ, дастхатҳо ва таҳқиқоти қаблии забоншиносон низ такя кардааст. Ҳамзамон, китоб бо таҳлилҳои муқоисавӣ байни гӯйиши Ғорон ва дигар гӯйишҳои тоҷикӣ ва помирӣ бой гардонида шудааст.
 Аҳамияти илмӣ ва амалӣ
     Ин китоб барои таҳқиқоти забоншиносӣ арзиши беназир дорад, зеро:
     Ба омӯзиши таърихи забони тоҷикӣ ва дигар гӯйишҳои он кӯмак мекунад;
     Хусусиятҳои нодири грамматикии гӯйиши Ғоронро шарҳ медиҳад;
    Барои филологҳо, забоншиносон ва муҳаққиқони забони тоҷикӣ як манбаи муҳими илмӣ хоҳад буд.
 Чаро ин китоб муҳим аст?
       Дар ҳоле ки бисёре аз гӯйишҳои маҳаллӣ зери таъсири забонҳои расмӣ қарор гирифта, тағйир меёбанд ё аз байн мераванд, ин таҳқиқот барои ҳифзи мероси забонӣ ва фарҳангии тоҷикон муҳим мебошад.
       Китоб метавонад барои донишҷӯён, омӯзгорон ва муҳаққиқони соҳаи забоншиносӣ ҳамчун дастури таҳқиқотӣ хизмат кунад.
       Муҳим барои касоне, ки мехоҳанд гуфтугӯи маҳаллии хешро омӯзанд ё таҳқиқ намоянд.
 Барои кӣ муфид аст?
       Муҳаққиқон – барои таҳқиқи гӯйишҳои тоҷикӣ ва дигар забонҳои минтақа.
      Донишҷӯён – барои омӯзиши сохтори морфологӣ ва луғавии забони тоҷикӣ.
      Муаллимон ва омӯзгорони филология – ҳамчун маводи омӯзишӣ дар факултаҳои филология.
      Ҳаводорони забон ва фарҳанги тоҷикӣ – барои шиносоӣ бо як қисми муҳими мероси забонӣ.
       Чӣ гуна метавонед ин китобро дастрас кунед?
      Китоби «Гӯйиши Ғорон (Лексика ва морфология)» аллакай нашр шудааст ва хоҳишмандон метавонанд онро дастрас намоянд.
     Барои маълумоти бештар ва харидории китоб, лутфан бо мо тамос гиред:
 Суроға: шаҳри Хоруғ, кӯчаи У. Холдоров 4, Институти илмҳои гуманитарии ба номи академик Б. Искандарови Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
 Расона: www.ign.tj
 Телефон: +992 93 464 11 66
 Китоби мазкур метавонад манбаи арзишманде барои муҳаққиқон, донишҷӯён ё омӯзгорон барои таҳқиқоти илмӣ хизмат расонад.
Муфассал ...

ШУКӮҲИ ИСТИҚЛОЛ ДАР БАДАХШОН

Бо қарори Шӯрои олимони Институти илмҳои гуманитарии ба номи Б. Искандарови АМИТ (протоколи № 9, аз 15 ноябри соли 2024) ба чоп тавсия гардид.

УДК-94(575.3)
ББК 63,3 (2.точик) +74,265.1+72.3+74 тоҷик 7-4
A-50

     Алимшоев Мамадризо Мамадасанович. Шукӯҳи истиқлол дар Бадахшон. Душанбе: "Сифат-Офсет" 2024. – 262 саҳ.

     Зери назари узви вобастаи АМИТ, доктори илмҳои таърих, профессор Ҳайдаршо Пирумшоев ва доктори илмҳои филологӣ, профессор Қаландариён Ҳоким Сафар.

     Муҳаррирони масъул: н.и.ф. дотсент Дорғабек Фозилов, н.и.ф. дотсент Азатшо Насрадиншоев.

   Маҷмуаи мақолаҳо дар асоси мақолаҳои илмӣ, илмӣ-оммавӣ ва публисистӣ, ки қисмашон пештар нашр шудаанд, ва қисмашон барои аввалин бор ба нашр мерасанд, пешниҳод гардидааст. Мақолаҳо ба таҳлили воқеъбинонаи раванди давлатдории навини тоҷикон, шоҳкориҳои даврони истиқлол ва дастовардҳои иқтисодиву иҷтимоӣ ва фарҳангии Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон дар се даҳсола бахшида шудаанд.

    Шукӯҳи истиқлол дар Бадахшон — ин китоб як таърихи хос ва арзишманд аст, ки ба ҷомеаи тоҷик пешниҳод мешавад, то мо дуруст ва бе хато ба даврони истиқлол ва рушду нумӯи минтақаамон назар андозем. Муаллиф, ки бо донишу таҷрибаи фарогири хеш ин таҳлилҳоро гузаронида, муҳимтарин паҳлӯҳои таърихии минтақаи Бадахшонро бо муҳаббат ва эҳтиром ба гузаштагони хеш нишон додааст, таъкид мекунад, ки ин минтақа бо вуҷуди душвориҳо ва чолишҳо дар роҳи рушд, ҳамеша бо як ҷонибдории амиқ ва ҳимояти устувор аз истиқлолият ва арзишҳои миллии тоҷикон қарор гирифтааст.

    Ин китоб барои мутахассисони соҳаи таърих, муҳаққиқони фарҳанг, омӯзгорон ва ҳамаи шогирдону хонандагони соҳаҳои гуманитарӣ муҳим ва мавриди омӯзиш мебошад. Ҳамзамон, хонандагони ғайрикасбӣ, ки ба таърихи кишвар ва шоҳкориҳои халқи тоҷик таваҷҷӯҳ доранд, метавонанд барои фаҳмидани равандҳои таърихии Бадахшон ва дигар минтақаҳо бо осори таърихии ва фарҳангии ин минтақа шеносо шаванд.

    Маҷмуа барои мутахассисони соҳаи таърихи ВМКБ, донишҷӯён ва тамоми шахсоне, ки ба таърихи халқи тоҷик шавқ доранд, нигаронида шудааст.

ISBN 978-99985-77-35-0

© Алимшоев М.М.

Муфассал ...

ИФТИХОРИ ИЛМ ВА МАЪРИФАТ!

ИФТИХОРИ ИЛМ ВА МАЪРИФАТ! 
      Бо камоли эҳтиром ва сарбаландӣ изҳор менамоем, ки Ҳақназар Имомназар, ходими илмии шуъбаи тадқиқоти иҷтимоию иқтисодии Бадахшони ИИГ АМИТ, дар Озмуни ҷумҳуриявӣ бахшида ба Соли 2024 "Соли маърифати ҳуқуқӣ" бо мақолаи арзишманди худ сазовори ҷои якум дар номинатсияи беҳтарин мақолаи илмӣ гардиданд.  Маърифати ҳуқуқӣ – пояи ҷомеаи ҳуқуқбунёд!
     Ин озмун, ки ба ифтихори ҷашни 30-солагии Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон баргузор гардид, имкони арзёбии корҳои илмиву маърифатии олимони кишварро фароҳам овард. Дар чунин сатҳи баланди мусобиқа, Ҳақназар Имомназар тавонистанд бо таҳқиқоти илмии худ аҳамияти баланд ва самаранокии маърифати ҳуқуқиро дар ҷомеа таъкид намуда, ҷойгоҳи шоистаи худро дар байни беҳтаринҳо таъмин намоянд.
     Ин дастоварди бузург натиҷаи заҳмати самимӣ ва донишмандии Шумо мебошад. Корҳои Шумо на танҳо ба рушди илми ҳуқуқӣ мусоидат мекунанд, балки намунаи ибрат барои олимони ҷавон ва ҳама онҳое мебошанд, ки дар роҳи маърифат ва дониш талош мекунанд. Сазовори таҳсин ва эҳтиром!
     Мо ифтихор мекунем, ки чунин олимони кордон ва донишманд дар сафҳои пешсафи илми кишварамон қарор доранд. Ҳақназар Имомназар, Шумо бо фаъолияти пурмаҳсули худ собит намудед, ки илму маърифат қувваи пешбарандаи ҷомеа мебошад. Муборак бод!
     Аз самими дил ин муваффақиятро табрик мегӯем ва орзу мекунем, ки ҳамаи талошҳои Шумо ҳамеша бо натиҷаҳои баланд қадр гарданд. Бигзор дастовардҳои навбатии Шумо дар сатҳи миллӣ ва байналмилалӣ низ эътироф шаванд. Ташаккури самимӣ барои саҳми Шумо дар пешрафти илми ватанӣ!
     Бигузор ин комёбӣ оғози муваффақиятҳои бузургтар гардад ва номи Шуморо дар таърихи илм ва маърифати тоҷик бо ҳарфҳои заррин сабт кунад.
Муфассал ...